Başbakanlık Toplu Konut İdaresi, kısa adıyla TOKİ’den ev alanlar bugünlerde yine seslerini yükseltmeye başladılar. TOKİ’nin Temmuz’2016 dönemi için uyguladığı artışı yüksek buldular. Artışın yanında bir de altı ayda bir ödenecek olan KDV’nin olması sinirleri germeye yetiyor.
Bu huzursuzluklarının sebebi ise, TOKİ’den ev alanların, evi ne şartlarda aldıklarını bilmemelerinden kaynaklanıyor. TOKİ, evlerini satışa sunarken peşinat oranlarını, taksit sayısını, kalan borcun ne şekilde ödeneceğini en ince ayrıntısına kadar duyuruyor. İmzalanan satış sözleşmesinde evi hangi şartlarda sattığını bildirip, alıcıya imzalatıyor ve bir suretini de kendisine teslim ediyor.
TOKİ idare konut uygulamasından ev alanlar memur maaş artış oranına göre, alt gelir grubundan konut alanlar da TÜFE (Tüketici fiyat endeksi) ÜFE (Üretici fiyat endeksi) hesabına göre en düşük olan oranda borç bakiyelerinin artırılacağını kabul ettiklerine dair sözleşmeye imza atıyor.
Milletimiz sayfalarca olan bu sözleşme ve kabul şartlarını okumadıklarından dolayı her artış döneminde böyle tepkiler ortaya çıkıyor.
Yalnız 2016 Temmuz döneminde yapılan yüzde 6,9’luk artış gerçekten de yüksek bulundu. Memur maaşına endeksli artışlara enflasyon farkı da eklenince ortaya çıkan artış oranının yüzde 6,9 olması son derece normal. Bugünkü yüksek artışa şikayet edenler, 2015’in ilk yarısında TOKİ’nin borç bakiyesi ve taksitlerde sıfır artış yaptığını unutuyorlar. 2014 ikinci döneminde memur maaşları artmadığı, memura enflasyon farkı da verilmediği için 2015 ilk yarısında TOKİ artış uygulaması yapmamıştı.
Önümüzdeki dönem ne kadar artacağı da bu dönemin sonunda belli olacak. Ocak 2017’deki artışın yüzde 5’in üzerinde olacağı şu anda belli zaten. 2016’nın ilk yarısında memura yüzde 6, ikinci yarıda yüzde 5 artış verilmişti. Memura enflasyon farkı da ödenirse TOKİ borç bakiyeleri de Ocak 2017’de bu oran doğrultusunda yeniden hesaplanacak. Benim tahminim bu yılın sonunda en az yüzde 1,5 enflasyon farkı da eklenir. Bu durumda TOKİ borç bakiyeleri de yüzde 6,5 oranında artar.
Bu arada TOKİ’nin bu yıl yaptığı artışın yüzde 11,99 oranıyla bir rekor olduğunu da hatırlatmakta fayda var.
Hükümet isterse Başbakan’ın talimatıyla TOKİ borç bakiyelerinde bu oranı uygulamayabilir. Nitekim Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla bir dönem TOKİ artışları belirlenen oranın altında uygulanmıştı. Gerekçe olarak da memur maaş artışının tüm memurlara eşit şekilde yansımadığı gösterilmişti.
Darbe girişimi ve olaganüstü halin, ekonomide büyük dalgalanmalara sebep olacağı şimdiden belli. Büyük ihtimalle hükümet ve memur sendikaları masaya oturduklarında, memur sendikaları 15 Temmuz sonrası hükümete verdikleri desteğin karşılığını isteyecek ve alacaklardır.
Memurun alabildiğine yüksek zam alması temennimizdir ancak memur olmayan insanların TOKİ’den aldıkları evler için ödedikleri taksitlerin sürekli faize gitmesi de hoş bir durum değil.
Durumu Cumhurbaşkanımıza, Başbakanımıza ve ilgili birimlere aktarmak boynumuzun borcu.
Malum, ağlamayana meme yok.
