Sağlıklı olmak için, spor yapmak gereksinim haline gelmiştir. Günümüzde Spor, daha kapsamlı bir tanımla “insanın sağlık durumunu geliştiren ve gelişmiş Sağlık durumunu devam ettiren hareketler” olarak ifade edilmektedir. İnsanların Yasam kalitesini arttırmak için yapılmaya başlanan egzersizler sağlığın korunması, Toplumlar arası ilişkilerin artırılması ve kaynaşmanın sağlanması için bir araç halinde İken insanlar arasındaki rekabetin artmasıyla, spor sağlıklı olmak için yapılmaktan çıkıp dünya çapında bir sektör halini almıştır.
Yüksek lisans tezimi profesyonel futbolcularda görülen spor sakatlanmaları üzerine yapmaktayım, lakin spor profesyonellerin dışında daha büyük kitlelerce eğlence, sağlık ve vücudu zinde tutmak amacıyla yapılmaktadır. Bu noktadan hareketle spor yaralanmalarını sporu eğlence amaçlı olarak yapanlara yönelik yazmak istiyorum. Çünkü yarışma amaçlı yapılan sporlardaki yaralanmalarda genelde profesyonel bir sağlık ekibi olduğundan yaralanan sporculara genelde uygun ilk müdahale yapılıp sonraki tedavilerini tamamlamaktadırlar. Fakat kişiyi bedenen ve ruhsal olarak iyi durumda tutmak için yapılan sporlar, ülkemizde ne yazık ki hiçbir ön hazırlık yapılmadan, bilinçsiz bir şekilde ve gerekli tedbirler alınmadan da yapılmaktadır. Bu nedenle yaralanmalar daha fazla olmakta ve ilk yardım ile tedavi konusunda sorunlar yaşanmaktadır.
İlk olarak yaralanmaları etkileyen faktörlerden bahsetmek istiyorum; Literatürde spor yaralanmalarına yol açan bir çok risk faktöründen bahsedilmektedir. Genelde yaralanmalara yol açan bu risk faktörleri iki ayrı başlık altında toplanmıştır. Bunlar ; ilk olarak Ekstrinsik faktörler genelde çevreyle ilgili olan dış etkenlerdir. Örneğin; yapılan sporun özellikleri (tipi, süresi, miktarı), oyun kuralları, iklim koşulları, oynanan sahanın özelliği, kullanılan koruyucu ekipmanlar, başka bir sporcu tarafından yapılan faul neticesinde darbe alma gibi etkenleri içine alır. İkinci olarak intrinsik faktörler terimiyle kişinin biyolojik ve psikososyal karakteristikleri belirtilir. Örneğin; yas, cinsiyet, eklem instabilitesi, fiziksel uygunluk, daha önceki yaralanmalar, yetersiz rehabilitasyon, psikososyal streslerdir. Durum böyle olunca birçok aktif sporda olduğu gibi sporu sağlık için yapmayanlarda da asla tümüyle yaralanma riski ortadan kaldırılamamaktadır.
Hal böyle olunca iş başa düşüyor ve spor yapanların uyması gereken 4 ALTIN KURAL önümüze çıkıyor. Sevgili okurlar bir sonraki yazımızda bu 4 altun kural üzerinde duracağız.