Kılıç ile ABD seçimlerini, Ermenistan gelişmelerini, Avrupa’da artan ırkçılığı, Doğu Akdeniz’de oynanan oyunları ve Fransa’nın tavrı olmak üzere dış politika konularını konuştuk. Biden’ın Obama’nın yaptığı yanlışları yapmaması gerektiği üzerinde duran Kılıç, Avrupa’daki ırkçı yaklaşımların tehlikeli ve yanlış olduğunu dile getirdi.
Dış politika hareketli.
ABD’de yeni başkan, Dağlık Karabağ gelişmeleri, Avrupa’daki artan ırkçılık, Doğu Akdeniz...
Bu gibi gelişmeleri ve dış politika gündemini eski Bakan olan TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Akif Çağatay Kılıç ile değerlendirdik.
Kılıç Milliyet’in dış politika ile ilgili sorularını şöyle yanıtladı:
ALIŞILAGELMİŞ ŞEYLERİ YAPARSA SIKINTI YAŞARIZ
- ABD’deki seçim sonuçlarını nasıl değerlendirdiniz? Türk-ABD ilişkileri nasıl etkilenir?
Biz, uluslararası siyaseti ilgilendiren tarafından dolayı ABD seçimlerini takip ediyoruz. ABD halkının kimi seçtiği tabi ki onların takdirinde olan bir şey. Biz Amerika ile ilişkimizde, doğru bulduğumuz ve inandığımız politikaları uygulayarak bu günlere geldik. ABD - Türkiye ilişkilerindeki inişleri çıkışları sayacaksak evet Trump döneminde inişler çıkışlar oldu. Ciddi iniş çıkışlar da oldu. Ama bunlar Obama döneminde de oldu. Obama döneminde de Biden Başkan Yardımcısıydı. Bunu da göz ardı etmememiz gerekiyor. Çok önemli. Biden’ın 8 yıllık bir Başkan Yardımcılığı dönemi var. Başkan yardımcıları genelde uluslararası ilişkiler ve dış ilişkilerle alakalı konulara bakarlar. Ümit ediyorum ki Sayın Biden, Sayın Obama’nın özellikle ikinci döneminde yapmış olduğu uluslararası siyaset ve güvenlik politikaları gibi konulardaki hatalardan ders çıkartmıştır. Çünkü bugün bölgemizdeki bir takım önemli sorunların temeli oraya dayanıyor. Yani orada yapılan hatalar, İran, Suriye, Irak ilişkileri. Aynı yanlışları ümit ederiz ki yapmaz. Yapar ise dünya 2016’daki dünya değil Türkiye’de 2016’daki Türkiye değil. Alışılagelmiş doktrinler üzerinden yürümeye kalkarsa o zaman sıkıntı yaşarız.
SİYASİ MÜHENDİSLİKLER BİR İŞE YARAMAZ
- Biden’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye’deki siyasete yönelik sözleri için neler söyleyeceksiniz?
Biden seçim kampanyası döneminde Türkiye’deki siyasi durumla ilgili ve Cumhurbaşkanımızın şahsıyla alakalı sözler söyledi. Daha önce sarf ettiği sözlerle ilgili ne yaptığını gördük. Nasıl geri adım atmak zorunda kaldığını gördük. Sanırım o sözleri söylerken daha Demokrat Parti’nin adayı da değildi. Yani sorumluluk yok, yük yok, sırtında yumurta küfesi yok. Rahat rahat konuşuyor. Ama bakış açısında bir hata var. Sayın Biden’ın şunu bilmesi lazım. Türkiye’nin seçilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dır. Türkiye’de Meclis’te çoğunluğu olan parti AK Parti’dir. Türkiye’nin şu anki yönetimden sorumlu kadrolar bunlardır. Dolayısıyla gerçek budur. ‘Ha muhalefeti destekleyelim. Oradan işte siyaseti şöyle yapalım’ gibi geçmişteki siyaset mühendisliği yaklaşımları tarihe karıştı. Gördük bunları. ABD’de bunları çok yapmaya çalıştı. Son 5-10 yılda ne kadar başarılı olduğunu gördük. Hiç bir şekilde böyle siyasi mühendislikler bir işe yaramaz. Herkes bu seçimlere saygı duyacak. Türkiye Cumhuriyetinin seçilmiş Cumhurbaşkanı’nın herhangi bir şekilde yetkisini sorgulamak kimsenin haddine değildir. Bu yetkiyi ancak millet verir, alırsa da millet alır. Bu kadar da basittir.
AVRUPA’DAKİ YAKLAŞIMLAR TEHLİKELİ VE YANLIŞ
- Avrupa’da ırkçılık ve İslam düşmanlığı artıyor, Avrupa nereye gidiyor?
Avrupa’daki ırkçılık ve İslam fobi artık farklı bir boyut kazandı. Avrupa’da bazı ülkelerde İslam dini ile alakalı ortaya atılan bir takım iddialar, yaklaşımlar kabul edilemez. Maalesef bunları çekinmeden dile getirme konusunda da büyük bir pervasızlık örneği ortaya koydular. İslamı reformize etmek adı altında bir takım laflar söyleniyor. Ve bunun Avrupa’da yapılması gerektiği dile getiriliyor. Bunlar son derece tehlikeli ve yanlış yaklaşımlardır. Macron’un ortaya koymuş olduğu yaklaşım bir faciadır. Bu fikir özgürlüğü değildir. Fikir özgürlüğü size 1.5 milyar Müslümanın yüreğini yaralayan bir yaklaşım içine girmenize izin vermez. Avrupa’da birçok ülke kendi iç kurumlarındaki kurumsal ırkçılığa karşı hiç bir önlem almıyor. Ama işine geldiği zaman hemen bir suçlu buluyor. Terörün önüne yüce dinimizin ismini koyarak ya da bunu başka şekilde ifade ederek bir yere varamazlar. Bizim teröristlerle bir işbirliğimiz olamaz. Ama şunu sorgularım ben; Türkiye’de yakalayıp da Avrupa’ya ‘bunlar şu terör örgütüyle bağlantılı ve işbirliğindedirler’ diye iade ettiği kişiler çıkıp da daha sonra Avrupa’da elini kolunu sallaya sallaya gezip de farklı ülkelerde terör eylemi yapıyorsa Avrupa’nın kendi güvenlik ve istihbarat teşkilatlarının politikalarını ve çalışmalarını sorgulaması lazım.
MACRON SİYASİ YOLUNU KAYBETMİŞ
- Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un tavırları konusunda neler söyleyeceksiniz?
Macron siyasi yolunu kaybetmiş bir siyasetçi. Macron şuanda Le Pen’den daha sert açıklamalar yapıyor. Rakibi olduğunu, aynı siyaseti gütmediğini, karşısında olduğunu söylediği ırkçı Le Pen ile aynı söylem içerisinde. Macron’un en büyük hatası zikzakları. Korkunç derecede zikzak yapıyor. Avrupa Birliği’nin lideri olmaya soyunuyor. Avrupa Birliği’nin lideri böyle olunmaz. Vatandaşlarının bir bölümünü ötekileştirerek olmaz. Memleketimden çıkaracağım demek olmaz. Fransa’da 10 yaşındaki öğrenciyi polis evinden alıp sorguya götürdü. Bu çocuktur, bunun terörle ne işi olur. Söylediği de ‘ben karikatürlerin yayınlanmasına katılmıyorum’. Fikir özgürlüğü değil mi bu? Senin çizme hakkın varsa benim de karşı durma hakkım var. Bu mu suç? Bu suçsa, o zaman Macron’un yönettiği Fransa yolunu şaşırmış demektir. Bunların sömürgeci geçmişleri ortada. Bugün yine sömürmeye çalışıyor. Macron kendine çeki düzen vermeli, aynaya bakınca eminim gördüğünden rahatsız oluyordur. Çünkü Le Pen’i görüyor aynada.
ERMENİSTAN BÜYÜK HATA YAPTI
- Azerbaycan-Ermenistan gelişmelerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ermenistan çok saldırgan bir tutum içerisinde. Özellikle Azerbaycan toprakları olan Dağlık Karabağ’daki işgalini genişletmek mi istedi iç siyasete yönelik mi davrandı. Ama çok büyük hata yaptı. Azerbaycan cevabı net bir şekilde verdi. Gördüğümüz kadarıyla Ermenistan Başbakanı şuanda Ermenistan’da değil. Ermenistan’ın bundan sonra bir denge bulması zaman alacak diye düşünüyorum. Ama ümit ederim ki doğru bir denge bulur. Komşularına ve bölgesine, ona buna saldırarak, gerçek dışı ithamlarda bulunarak, yalan söyleyerek hiç bir yere varamayacağını artık görmüş vaziyette. Zaten bizim Ermeni halkıyla bir sorunumuz yok. Ama Ermenistan yönetimde ciddi bir hata var.
YUNANİSTAN AVRUPA’NIN ŞIMARIK ÇOCUĞU
- Doğu Akdeniz’de oynanan oyunları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yunanistan, AB’yi bu sürecin içerisine çekerek blok halinde karşımızda durmaya çalışarak gerçekleri çarpıtmaya çalışıyor. Niye o zaman Malta ile İtalya arasındaki fikir ayrılığında AB ‘ben taraf değilim’ diyor. Yunanistan’ın ne farkı var? Yunanistan Avrupa’nın şımarık çocuğu. Yunanistan’ın bütün siyasetçileri aynı sözleri söylüyor. Şımarmış bir çocuk gibi. Ağlıyor, ‘ben oynamıyorum’. Böyle bir dünya yok. Adalara asker koyan ben miyim? Yunan Genelkurmay Başkanı Ege’ye açılıyor, bize parmak sallıyor. Üstünden Türk F-16’sı geçince nereye kaçacağını şaşırıyor, suçlu ben oluyorum. Böyle şey olur mu? Cumhurbaşkanımıza ileri geri şeyler söylüyorlar. Böyle şey olmaz. Doğu Akdeniz ile ilgili biz ne diyoruz; Kıbrıs Türk halkının orada hakkı vardır, bitti. Nokta. Herkes hakkını alacak. Onunla bununla yaptığı anlaşmalar eğer uluslararası hukuku uygun değilse yok böyle bir şey. Sen diyeceksin ‘ben bütün Ege’yi kapattım’, eee sonra. Böyle bir dünya yok. İkide bir bunları gündemi getirip de bize köşeye sıkıştıracaklarını zannediyorlarsa, aldanıyorlar. Yunanlılara, ne Fransızlar destek olacak ne Almanlar ne İngilizler. En sonunda ‘ya Yunanistan git Türkiye ile sorununu çöz’ diyecekler. Zaten biz gelin bunu çözelim diyoruz.