2024'te neler oldu, BBC Türkçe'de en çok hangi haberler okundu? Tam bir yıl boyunca önemli haberlere imza atan ve gündemde en çok haberleri arasına Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar'ın Yeniden Refah Partisi'nden istifa etmesi de girdi.
Başkan Gülpınar, 2 Eylül tarihinde YRP'den istifa etmişti.
İşte BBC Türkçe'de yaşanan önemli haber başlıkları...
2024, dünya nüfusunun yaklaşık yarısının sandık başına gittiği bir yıl oldu.
ABD'de Donald Trump yeniden başkan seçildi.
Türkiye'de yerel seçimler yapıldı.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidara geldiği 2002'den bu yana ilk kez sandıktan birinci parti çıkamadı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ise 1977 yılından bu yana ilk kez birinci parti oldu.
Önerilen haberler
-
Mansur Yavaş'tan 'konser soruşturması' açıklaması: 'Yeni bir durum değil'
-
Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar YRP'den istifa etti
-
-
Haberin sonu
2024'te Rusya-Ukrayna savaşında 1000 gün geride kaldı.
İsrail'in Gazze ve Lübnan'daki operasyonları devam ederken Hamas ve Hizbullah'ın üst düzey yönetim kadroları çeşitli saldırılarda öldürüldü.
Yılın sonuna damga vuran gelişme ise Suriye'de Esad döneminin son bulması oldu.
Ay ay 2024'te yaşananları ve BBC Türkçe'nin internet sitesinde en çok okunan haberleri derledik.
Ocak
Dünya, 2024'e Japonya'nın Noto Yarımadası'nda meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki depremle girdi. 1 Ocak'ta meydana gelen deprem sonucu 241 kişi hayatını kaybetti, 1286 kişi yaralandı.
Ocak ayında pilot Alper Gezeravcı, Türkiye'nin ilk astronotu oldu. Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki görevini tamamlayarak Türkiye'ye dönmesi sonrası Türkiye Uzay Ajansı Yönetim Kurulu üyeliğine atandı.
Kaynak,@TURKASTRO
Ocak ayında, BBC Türkçe'nin internet sitesinde en çok ilgi çeken haber ise Sierra Leoneli iki genç Kamba Johnbull ve Andrew Saffea'nın hikayesi oldu.
Haberi yaklaşık 230 bin kişi okudu.
Şubat
Türkiye'de Şubat 2024'te en çok konuşulan olay, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın görevden alınması oldu.
8 Haziran 2023 tarihinden bu yana görevde olan Erkan'ın yerine Fatih Karahan atandı.
BBC Türkçe'nin internet sitesinde Şubat ayında en çok ilgi çeken haberi 200 binden fazla kişi okudu.
Kaynak,Getty Images
6 Şubat, Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde depremlerin birinci yılıydı.
Depremlerde resmi verilere göre 53 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, 107 binden fazla kişi de yaralanmıştı.
Depremlerin birinci yılında, Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye'ye vermeyi vadettiği 1 milyar euro tutarındaki maddi yardımın 400 milyon euro büyüklüğündeki ilk kısmı için anlaşma imzalandı.
24 Şubat itibarıyla, Rusya'nın 2022'deki işgal girişimiyle başlayan Ukrayna savaşı da üçüncü yılına girdi.
Mart
22 Mart'ta Rusya'da başkent Moskova'da Crocus City Hall adlı konser salonunda düzenlenen saldırıda 145 kişi hayatını kaybetti.
Dört saldırgan öldürülürken, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün üstlendiği saldırı sonrası Rusya'da yas ilan edildi.
Türkiye'de ise 31 Mart'ta yapılan yerel seçimlerde CHP büyük bir zafer kazandı.
CHP, yeni genel başkan Özgür Özel liderliğinde girdiği ilk seçimde, yaklaşık yüzde 38 oyla 1977'den bu yana ilk kez Türkiye'de birinci parti oldu.
Yaklaşık yüzde 35 oy alan AKP, kurulduğu 2001'den bu yana ilk kez katıldığı bir seçimde ikinci sıraya geriledi.
CHP, Türkiye'nin en büyük üç ili İstanbul, Ankara ve İzmir de dahil olmak üzere, 81 ilin 35'inde yerel seçimleri kazandı.
Kaynak,Getty Images
BBC Türkçe okuyucularının Mart ayında en çok ilgi gösterdiği haber ise ABD'li fizikçi ve yazar Michio Kaku'nun geleceğe yönelik tahminleri oldu.
Toplam 330 binden fazla kişinin okuduğu haberde Kaku, kuantum çağının geleceğimiz konusunda belirleyici olacağını söylüyordu.
Nisan
Nisan ayı boyunca Türkiye gündeminde ön sıralarda yerel seçimlerin yankıları vardı.
Van'da, oyların yaklaşık yüzde 55'ini alan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin adayı (DEM Parti) Abdullah Zeydan, Neslihan Şedal ile birlikte Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) önce "memnu (yasaklı) haklarının geri alınması" gerekçesiyle mazbatayı Zeydan'a değil, yaklaşık yüzde 27 oyla ikinci olan AKP adayı Abdulahat Arvas'a verdi.
Van'da gösteriler düzenlendi, DEM Parti karara itiraz etti.
YSK itiraz üzerine mazbatayı Abdullah Zeydan'a verme kararı aldı.
Zeydan, 3 Nisan'da mazbatasını alarak göreve başladı.
BBC Türkçe okurları, Van'daki gelişmelere yoğun ilgi gösterdi. Yaklaşık 900 bin tekil kullanıcıya ulaşan haber, internet sitemizde 2024 yılında en çok okunan haber oldu.
Kaynak,@PERVINBULDAN
Dünya gündemine ise Nisan ayında İsrail ve İran arasındaki gerginliğin artması damga vurdu.
İsrail, 1 Nisan'da Suriye'nin başkenti Şam'da İran Büyükelçiliği'ni bombaladı. Saldırıda, büyükelçiliğinin bitişiğindeki İran Konsolosluğu'nun ek binası yerle bir oldu. Devrim Muhafızları'nın üst düzey Kudüs Gücü'nün komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahidi ve diğer yedi Devrim Muhafızı subayı dahil 16 kişi öldü.
İran misilleme olarak 13 Nisan'da tarihinde ilk kez İsrail'i doğrudan hedef aldı. Saldırıda yüzlerce insansız hava aracı ve balistik füze kullanıldı.
İsrail; ABD, İngiltere ve Ürdün'ün yardımlarıyla İran'ın saldırısının başarısızlıkla sonuçlandığını açıkladı.
Basketbolda Fenerbahçe Alagöz, Kadınlar EuroLeague finalinde Fransız temsilcisi Villeneuve d'Ascq LM'yi 106-73 yendi ve üst üste ikinci kez Avrupa Şampiyonu oldu.
Mayıs
19 Mayıs'ta İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi taşıyan askeri helikopter, Azerbaycan sınırındaki Culfa kasabası yakınlarında düştü.
Ertesi gün helikopterin enkazına ulaşıldı.
Kazada Reisi'nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan, Tebriz Valisi Malik Rahmeti ve İran lideri Ali Hameney'in Tebriz Temsilcisi Muhammed Ali Al-i Haşim ve helikopterdeki personel de öldü.
Yaklaşık 300 bin tekil kullanıcının okuduğu haber, Mayıs ayında BBC Türkçe'nin en çok okunan haberiydi.
Kaynak,EPA
Türkiye'de ise Mayıs ayında en çok konuşulan olay, kamuoyunda "Kobani" veya "6-8 Ekim olayları" olarak bilinen, 2014 yılında yaşanan protesto ve şiddet olaylarıyla ilgili 18'i tutuklu toplam 108 kişinin yargılandığı davada mahkemenin kararını açıklamasıydı.
Eski Halkların Demokratik Partisi (HDP) eş genel başkanlarından Selahattin Demirtaş çeşitli suçlardan 42 yıl, Figen Yüksekdağ ise 30 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı. İki siyasetçi için de tutukluluğun devamına karar verildi.
Tutuklu yargılanan Gültan Kışanak, Sabahat Tuncel, Ayla Akat, Ayşe Yağcı ve Meryem Adıbelli ise tahliye edildi.
Futbolda Galatasaray, Süper Lig'de 38 maçta topladığı 102 puanla 24'üncü kez şampiyon oldu.
Basketbolda ise Fenerbahçe Beko, Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen Turkish Airlines EuroLeague'de Panathinaikos ve Olympiakos'a yenilerek dördüncü oldu.
Haziran
Haziran ayında Türkiye siyasetini damga vuran gelişmelerin başında DEM Partili Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış'ın gözaltına alınması sonrası belediyeye kayyum atanması oldu.
Akış daha sonra "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme" suçundan 7 yıl 6 ay, "Toplantı ve gösteri yürüyüş kanununa muhalefet" suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Bir diğer önemli gelişme ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, lideri olduğu Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) yedi il başkanını görevden almasıydı.
Erdoğan AKP'nin Adıyaman, Afyonkarahisar, Erzincan, Gaziantep, Kastamonu, Osmaniye ve Zonguldak il başkanlıklarına atamalar yaptı.
Fenerbahçe'nin Olağan Seçimli Genel Kurulu'nda başkan adayları, 2018'den bu yana görevdeki Ali Koç ve 1998-2018 yılları arasında kulüp başkanı olan Aziz Yıldırım yarıştı. Koç, 9 Haziran'da 16 bin 464 oyla üçüncü kez Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı seçildi, Aziz Yıldırım 10 bin 483 oy aldı, 542 oy geçersiz sayıldı.
Futbolda Türkiye, Avrupa Futbol Şampiyonası'nda (EURO 2024) çeyrek final oynadı. F Grubu'nu 3 maçta 6 puanla 2. sırada tamamlayan Ay Yıldızlılar, son 16 turunda Avusturya'yı 2-1 yendi, çeyrek finalde Hollanda'ya aynı skorla yenildi.
Finalde İngiltere'yi 2-1 yenen İspanya, 2008 ve 2012'den sonra tarihinde üçüncü kez Avrupa şampiyonu oldu.
Kaynak,Getty Images
Haziran ayında BBC Türkçe okurlarının en çok ilgi gösterdiği haber ise Hollanda'dan geldi.
Temmuz
Temmuz ayında dünya gündemine damga vuran olay, Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye'nin İran'ın başkenti Tahran'da öldürülmesiydi.
31 Temmuz'daki Haniye suikastı, o gün itibarıyla, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'de düzenlediği saldırılara verilen en büyük yanıt oldu.
Suikastla ilgili haberimiz yaklaşık 320 bin tekil kullanıcıya ulaştı ve BBC Türkçe'de Temmuz ayında en çok okunan haber oldu.
Kaynak,Getty Images
Temmuz ayında Türkiye gündemine ise iki olay damga vurdu.
Kayseri'nin Melikgazi ilçesinde Suriye uyruklu olduğu açıklanan bir kişinin, küçük yaştaki bir kız çocuğunu taciz ettiği iddiasıyla tutuklanması sonrası başlayan şiddet olayları birçok kente sıçradı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, beklentilerin aksine kabinede sınırlı değişikliğe gitti ve sadece iki bakanı değiştirdi. Mehmet Özhaseki'nin yerine Murat Kurum Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı, Fahrettin Koca'nın yerine Kemal Memişoğlu Sağlık Bakanı oldu.
Ağustos
Türkiye'de Ağustos ayında en çok konuşulan olay, sekiz yaşındaki Narin Güran'ın 21 Ağustos'ta Diyarbakır'da kaybolmasıydı. Narin'le ilgili acı haber Eylül ayında gelecekti.
Ağustos ayında ayrıca;
- Instagram'a bir süre Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından erişim engeli getirildi,
- Meclis'te AKP İzmir Milletvekili Alpay Özalan, Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Ahmet Şık'ı yumrukladı, her ikisine de kınama cezası verildi,
- Türkiye, Olimpiyat Oyunları'nı üçü gümüş, beşi bronz olmak üzere sekiz madalya ile tamamladı. Türkiye A Milli Kadın Voleybol Takımı, 2024 Paris Olimpiyat Oyunları'nda dördüncü oldu.
Kaynak,Türkiye Voleybol Federasyonu
BBC Türkçe'de Ağustos ayında en çok okunan haber ise Ağustos ayında 112. yaş gününü kutlayan dünyanın en yaşlı adamı John Tinniswood'un hayata ilişkin tavsiyeleriydi. Haberi yaklaşık 300 bin kişi okudu.
Tinniswood 26 Kasım'da hayatını kaybetti.
Eylül
Eylül ayında dünya gündemine İsrail'in Lübnan'daki saldırıları damga vurdu.
17 ve 18 Eylül'de, Hizbullah'a ait binlerce çağrı cihazı ve yüzlerce telsiz eş zamanlı olarak patlatıldı. Lübnan hükümetine göre saldırılarda en az 12'si sivil 42 kişi öldü, en az 4 bin kişi de yaralandı.
İsrail, 27 Eylül'de ise bu kez Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ı başkent Beyrut'un güneyindeki Dahiye mahallesinde düzenlediği hava saldırılarında öldürdü.
Eylül ayında Türkiye'de en çok konuşulan olaylarsa;
- 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda yapılan Kara Harp Okulu mezuniyet töreninde mezun olan öğrencilerin bazılarının kılıçlarını havaya kaldırarak hep bir ağızdan "Mustafa Kemal'in askerleriyiz" demesi sonrası yaşanan tartışmalar,
- Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar'ın 2 Eylül'de Yeniden Refah Partisi'nden istifa etmesi,
- 21 Ağustos'ta Diyarbakır 'da kaybolan 8 yaşındaki Narin Güran'ın cesedinin 8 Eylül'de buluması ve Narin'in bir cinayete kurban gittiğinin ortaya çıkması,
- 23 Eylül'de İstanbul Ümraniye'de polis memuru Şeyda Yılmaz'ın motorsiklet hırsızlığı suçundan aranan 19 yaşındaki Yunus Emre Geçti tarafından vurularak öldürülmesiydi.
Kaynak,Getty Images
Eylül ayında ayrıca Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye'nin BRICS üyeliğine ilgisini ifade etti. Fidan, "Avrupa Birliği ile bizim ekonomik entegrasyonumuz üyelikle taçlansaydı, belki biz birçok konuda bu türden bir arayış (BRICS üyeliği) içerisinde olmayacaktık" dedi.
Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Türkiye'nin BRICS'e üyelik için başvuru yaptığını söyledi. Ancak Ankara'dan süreç ile ilgili detaylı bilgilendirme yapılmadı.
Galatasaray, Napoli'nin Nijeryalı golcüsü Viktor Osimhen'i bir sezonluğuna kiralayarak sansasyonel bir transfere imza attı. Osimhen, Google'ın verilerine göre EURO 2024, Narin, Türkiye maçı ve Olimpiyatlar ile birlikte Türkiye'de 2024'te en çok aranan beş kelime/ifadeden biri olacaktı.
Eylül ayında BBC Türkçe okurlarının en çok ilgi gösterdiği haber ise Fransa'dan geldi.
Ekim
Ekim, Türkiye'de arka arkaya önemli gelişmelerin yaşandığı bir ay oldu. BBC Türkçe'nin internet sitesini Ekim ayında yaklaşık 7,4 milyon kişi ziyaret etti.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli ardı ardına önemli açıklamalar yaptı.
1 Ekim'de TBMM'de DEM Parti eş başkanlarıyla ve milletvekilleriyle tokalaştı, 22 Ekim'deki konuşmasında ise PKK lideri Abdullah Öcalan'a örgütü lağvetmesi ve "Umut Hakkı"ndan yarararlanarak TBMM'de DEM Parti Meclis Grubu'nda konuşması çağrısı yaptı.
Ekim ayında ayrıca Türkiye'nin 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin sorumlusu olduğu gerekçesiyle ABD'den iadesini istediği Fethullah Gülen 83 yaşında öldü.
CHP'li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer, "PKK/KCK silahlı terör örgütü üyesi olmak" suçundan tutuklandı ve yerine kayyum atandı.
23 Ekim'de Ankara'da bulunan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tesislerinde düzenlenen saldırıda, saldırganların bindiği taksinin şoförü dahil 5 kişi hayatını kaybetti, 22 kişi yaralandı. İki saldırgan öldürüldü, saldırıyı PKK üstlendi.
Saldırıyla ilgili haberimizi yaklaşık 900 bin kişi okudu. Haber ayrıca BBC Türkçe'nin internet sitesinde 2024'te en çok okunan ikinci haberdi.
Kaynak,Reuters
BBC Türkçe'de yılın en çok okunan üçüncü haberi de yine yürekleri yakan bir gelişme oldu.
İstanbul'da 4 Ekim'de İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil adlı 19 yaşındaki iki kadın, Semih Çelik adlı erkek tarafından vahşice öldürüldü. Çelik önce Eyüpsultan'da kendisinin yaşadığı evde Uzuner'i kısa süre sonra da Fatih'teki Edirnekapı Surları'nda Halil'i hedef aldı. Cinayetlerden sonra ise kendini öldürdü.
Dünya'da Ekim ayına damga vuran gelişme ise Gazze'deki İsrail askerlerinin, 7 Ekim 2023'teki saldırıların mimarı Hamas lideri Yahya Sinvar'ı öldürmeleri oldu.
Kasım
ABD'de 5 Kasım'da yapılan seçimlerde, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump, Demokrat rakibi Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i yenerek yeniden başkan seçildi.
Seçimlerle ilgili haberimiz, BBC Türkçe'de Kasım ayının en çok okunan haberi oldu.
Kaynak,Reuters
Türkiye'de ise Kasım ayında Mahmut Arıkan Saadet Partisi Genel Başkanı seçildi, Arama Kurtarma Derneği'nin (AKUT) eski başkanı Nasuh Mahruki, sosyal medyada "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaydığı" gerekçesiyle başlatılan soruşturma kapsamında tutuklandı. Tahliye edilen Mahruki hakkındaki davanın ilk duruşması 26 Aralık'ta görülecek.
Kasım ayında Türkiye gündemine damga vuran gelişme ise kayyum atamaları oldu. DEM Parti yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediyesi, Batman Belediyesi ve Halfeti Belediyesi'ne 4 Kasım'da; Tunceli ve Ovacık belediyelerine ise 22 Kasım'da kayyum atandı.
Aralık
Yılın son ayında ise gündemi Suriye'deki gelişmeler belirledi.
Ülkede 13 yıldan uzun süren iç savaşın ardından yeni bir döneme girildi.
Heyet Tahrir eş-Şam öncülüğündeki muhalif grupların Humus'u almaları, ardından 8 Aralık'ta başkent Şam'a da girmesiyle Esad yönetimi çöktü.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, ülkesinden ayrılarak Rusya'ya kaçtı. Kremlin, Esad'ın sığınma başvurusunu kabul etti.
Kaynak,AFP
Şam'da yaşananlarla ilgili haberimiz, BBC Türkçe'de Aralık ayının en çok okunan haberi oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye'deki gelişmeler sonrası, "Baas diktatörlüğü tamamen çöktü...Esad birçok şehri enkaza dönmüş bir Suriye bırakarak kaçmıştır. Zulüm ile abad olunamayacağı hakikati Suriye'de bir kez daha tecelli etmiştir" dedi.
Erdoğan ayrıca Türkiye'nin Suriye'de daima barış, adalet ve diyalogdan yana olduğunu vurguladı; Suriyelilerin ülkelerine gönüllü dönüş sürecini destekleyeceklerini söyledi.
